ساعت‌های مخصوص نابینایان را بیشتر بشناسید
ساعت های مخصوص نابینایان چه ویژگی‌هایی دارد؟
شاید در نگاه اول خرید ساعت مچی برای نابینایان کمی سخت به نظر می‌رسد، اما تا کنون ساعت‌ها و زمان‌شمارهای بسیاری برای افراد کم بینا و نابینا ساخته شده است. ساعت مچی مخصوص افراد نابینا به چند دسته کلی تقسیم می‌شوند که مکانیزم عمل هر کدام متفاوت است. این ساعت‌ها توسط برندهای گوناگون در مدل‌ها و طرح‌های مختلف برای افراد با مشکلات بینایی ساخته شده‌اند. در ادامه همراه الیت باشید تا با اصلی‌ترین ساعت های نابینایان آشنا شویم.
4 دسته اصلی ساعت مچی نابینایان
4 دسته‌ی اصلی انواع ساعت مچی ویژه افراد نابینا عبارتند از:
- ساعت‌های گویا
- ساعت‌های بریل
- ساعت‌های با اعداد و حروف بزرگ و پر رنگ
- ساعت ارتعاشی
1- ساعت گویا
ساعت‌های سخنگو یا گویا توسط برندهای مختلفی ساخته می‌شوند. این ساعت‌ها از نظر طراحی سبک‌های متنوعی از نظر رنگ، اندازه و شکل کلی ساعت دارند. و طیف وسیعی از ساعت‌ها را شامل می‌شوند از ساعت‌های ورزشی گرفته تا ساعت‌های کلاسیک و مد روز.
ساعت‌های گویا در بسیاری مواقع تفاوت چندانی با ساعت مچی معمولی ندارد و از نظر زیبایی‌شناسی در کنار سایر ساعت‌ها قابل تشخیص نیستند.
مکانیزم عمل ساعت مچی گویا بسیار ساده است، تنها کافی‌ست دکمه‌ای را در کنار ساعت قرار دارد را لمس کنید تا زمان، تاریخ، روز و سال به شکل صوتی پخش شود. ساعت‌های گویا در سه حالت قابلیت پخش صوت دارند. صدای مردانه، صدای زنانه و یا هر دو گزینه، در این صورت صاحب ساعت به سلیقه‌ی خود یکی از دو صدا را برمی‌گزیند.
پیشرفت فن‌آوری دیجیتال در ساخت ساعت‌های گویا تحولات اساسی ایجاد کرده است. به این صورت که هم اکنون ساعت مچی دیجیتال با ویژگی‌های هوشمند به بازار آمده است که قابلیت گفتگو دارد. فن‌آوری‌ای شبیه به سیری (Siri) در گوشی‌های آیفون، تنها لازم است شخص استفاده کننده از ساعت‌اش بخواهد زمان، تاریخ و یا حتا وضعیت آب و هوایی را برای او اعلام کند.
لازم به ذکر است استفاده از ساعت‌های گویا محدودیت‌های به همراه دارد، شما نمی‌توانید در هر مکانی از ساعت خود استفاده کنید، برای مثال در زمان حضور در کلاس استفاده از این ساعت‌ها مشکل ساز خواهد شد. محدودیت بعدی استفاده از این ساعت‌ها به زبان گویای آن مربوط می‌شود. این ساعت‌ها عمدتا زمان را به زبان انگلیسی بیان می‌کنند و نمونه‌های بومی به راحتی در دسترس نیست.
ساعت‌های گویا توسط افرادی مورد استفاده قرار می‌گیرد که محدودیت‌های دیداری زیادی دارند.
2- ساعت بریل
امروزه ساعت‌های بریل نیز از تنوع قابل توجه‌ای برخوردار شده‌اند. ساعت مچی بریل حاوی خطوط برجسته‌ای هستند که امکان آگاهی از زمان از طریق لمس را فراهم می‌کند.
ساعت‌های بریل آنالوگ شامل یک پوشش محافظ عمدتا از جنس شیشه است. برای آگاهی از ساعت تنها لازم است این پوشش باز شود تا به عقربه‌ها و خطوط برجسته بریل دسترسی پیدا کرد و با لمس صفحه‌ی نمایش ساعت و جایگاه قرار گرفتن عقربه‌ها از زمان آگاه شد. ساعت مچی دیجیتال بریل اما کمی متفاوت است. به این صورت که نقاط برجسته یا همان علائم بریل با تغییر زمان تغییر پیدا می‌کنند. فردی که از این ساعت استفاده می‌کند تنها باید از طریق لمس خطوط زمان اعلام شده را بخواند.
استفاده از ساعت بریل دیجیتال کمی سخت‌تر است. در ساعت بریل آنالوگ ترتیب قرار گیری شماره‌ها و عقربه‌ها به راحتی اعلام کننده‌ی زمان است و نیازی به آشنایی با خط بریل نیست. در حالی که کسی که از ساعت مچی بریل دیجیتال استفاده می‌کند باید با رسم الخط بریل آشنایی کافی داشته باشد. لازم به ذکر است رسم الخط بریل مانند هر رسم الخط دیگری در زبان‌های مختلف متفاوت است و این می‌تواند یکی از دشواری‌های استفاده از ساعت بریل دیجیتال باشد.
برخی برندهای ساعت‌سازی جهت سهولت استفاده‌ی نابینایان، ساعت گویا و بریل را باهم تلفیق کرده‌اند تا در صورت نیاز از هر قابلیتی که برایشان مناسب بود استفاده کنند.
استفاده از ساعت بریل مشکلاتی به همراه خواهد داشت به ویژه در ساعت مچی‌های آنالوگ، از آنجا که برای آگاهی از ساعت باید پوشش محافظ را باز کرد، در بسیاری از مواقع جسم خارجی وارد صفحه‌ی ساعت شده و ممکن است مانع حرکت عقربه‌های آن شود. یا در بلند مدت خطوط برجسته ساعت دچار سائیدگی می‌شوند. برای این منظور لازم است شخص استفاده کننده مدام ساعت‌اش را تمیز کند. برای آشنایی بیشتر با نحوه تمیز کردن ساعت، مطلب «راهنمای تمیز کردن ساعت مچی» را بخوانید.
ساعت‌های بریل عمدتا از طرف کسانی مورد استفاده قرار می‌گیرند که نابینای کامل هستند یا محدودیت‌های بینایی زیادی دارند.
3- ساعت‌هایی با چاپ بزرگ
ساعت مچی با شماره و حروف بزرگ و پر رنگ برای افرادی که کم بینایی دارند طراحی شده است. این ساعت‌ها از تنوع گسترده‌تری در رنگ، طرح قاب و به صورت کلی ویژگی‌های طراحانه برخوردار هستند. در میان ساعت‌های طراحی شده برای نابینایان ساعت مچی‌های چاپ بزرگ بیشترین تنوع را دارند، ضمن آنکه تفاوت چندانی با ساعت‌های معمولی ندارند.
این ساعت‌ها شامل قاب بزرگ با زمینه‌ی صفحه‌ی روشن است که اعداد و حروف به شکل واضح با رنگ‌های تیره و بزرگ بر روی آن نقش بسته است. عقربه‌های این ساعت‌ها نیز باید به راحتی برای کم بینایان قابل دیدن باشد.
در برخی مواقع ساعت مچی‌های با چاپ بزرگ مکانیزمی شبیه به ساعت بریل دارند. به این صورت که پوشش محافظ قابلیت باز شدن دارد و اعداد و حروف هم به صورت برجسته طراحی شده‌اند تا در صورت نیاز برای مثال در فضاهای تاریک قابل استفاده باشند.
4- ساعت ارتعاشی
ساعت‌های ارتعاشی که نسل جدید ساعت مچی برای نابینان است بر مبنای لرزش ساعت و دقیقه را نشان می‌دهد. ساعت ارتعاشی جهت حل مشکلات مرتبط با ساعت‌های بریل، گویا و ساعت‌های با صفحه نمایش بزرگ تولید شده است. افراد کم بینا و نابینا کافی‌ست برای آگاهی از زمان دستشان را روی ساعت بگذارند و با فشردن چند دکمه زمان را پیدا کنند.
ساعت ارتعاشی اولین بار توسط یک کمپانی سویسی به اسم Alexandravision وارد بازار شد. ساعت متئور الکسندرویژن بسیاری از نابینایان را که در استفاده از مدل‌های قدیمی ساعت مشکلاتی را تجربه کرده بودند هیجان زده کرد.
مکانیزم عمل متئور بسیار ساده است. برای آگاهی از زمان لازم است دکمه‌های این ساعت را لمس کنید. یک دکمه برای بیان ساعت است، که با تعداد ارتعاش آن را نشان می‌دهد. یک دکمه برای دقیقه است که با لمس آن و شمارش دفعات لرزش آن از دقیقه میتوان مطلع شد. برای سهولت استفاده این ساعت مچی به صورت 12 ساعتی تنظیم شده است.
ساعت ارتعاشی به لحاظ ظااهری کمتر شبیه به ساعت‌های معمولی‌ست. یک جسم بیضی شکل است که سه دکمه بر روی آن وجود دارد و به راحتی میتوان در جیب لباس گذاشت و در مواقع لزوم لمس‌اش کرد. سهولت استفاده از این ساعت بسیاری از افراد را برای خرید آن ترغیب کرده است.
4+1- زمان‌شمار بردلی
علاوه بر 4 دسته فوق، ساعت بردلی نیز بسیار مورد توجه همه قرار گرفته است. این ساعت با طراحی آوانگار و جذاب‌اش علاوه بر جلب توجه در میان نابینایان از سوی افراد بینا هم بسیار مورد استقبال قرار گرفته است.
ساعت بردلی یک ساعت گرد است. با نشان‌های زمانی در قالب خطوط منفرد. این ساعت مچی جذاب زمان را به وسیله‌ی دو گوی فلزی که در شیارهای داخلی و خارجی ساعت تعبیه شده‌اند نشان می‌دهد. موتور ساعت مچی بردلی کوارتز است و گوی‌های که جای عقربه‌ها را گرفته‌اند در یک میدان مغناطیسی آهن ربایی حرکت می‌کنند.
استفاده از این ساعت برای همه‌ی افراد بسیار راحت است، تنها کافی است دست خود را بر روی ساعت بکشید، گوی فلزی شیار مرکزی را پیدا کنید و با توجه به موقعیت قرار گیری آن از ساعت باخبر شود. نشان‌گرهای ساعت 12، 3، 6و 9 در این ساعت مشخص و برجسته‌تر از باقی نشان‌ها هستند. فقط باید مطمئن شوید مثلث که نماد ساعت 12 است در بالا قرار گرفته باشد.
برای آگاهی از دقیقه باید گوی فلزی شیار خارجی را پیدا کرده و لمس کنید و با توجه به مکان قرارگیری آن از زمان دقیق آگاه شوید.
سخن آخر
خرید ساعت مردانه و زنانه، باید با در نظر گرفتن نیاز و خواسته فرد انجام شود. داشتن بهترین و گران‌ترین ساعت‌های دنیا وقتی نتوانید از آن استفاده کنید، فایده‌ای ندارد. برای کسانی که با مشکلاتی مانند کم بینایی و نابینایی روبرو هستند، خرید ساعت مخصوص، گزینه بسیار خوبی برای ست کردن استایل و فهمیدن زمان دقیق است. اگر برای خرید و ست کردن ساعت با مشکل روبرو هستید، می‌توانید مطالب «نکات انتخاب و خرید ساعت مچی مردانه» و «راهنمای خرید ساعت مچی برای بانوان» را بخوانید.